درمان با سلول‌های بنیادی راه حل طیف وسیعی از بیماری‌­ها

احتمالا تاکنون بارها و بارها عبارت سلول درمانی یا درمان با سلول‌های بنیادی را شنیده اید. بحث درمان با سلول‌های بنیادی از موضوعات کاربردی و مورد توجه محققان است.  ویژگی­‌های استثنایی این سلول­‌ها در مقایسه با سایر روش­‌های درمانی و داروها باعث شده سلول­‌های بنیادی از سال­‌ها پیش تا کنون ابزار درمانی مورد توجه محققان و پزشکان باشد. به بیان ساده سلول‌های بنیادی دارایی ارزشمند بدن ما هستند. این سلول‌ها به عنوان ماده اولیه شکل دهنده بدن قابلیت­‌ها و کاربردهای کم‌نظیری دارند که در ادامه به توضیح آن­ها می­‌پردازیم.

بافت‌­ها و اندام‌­های آسیب دیده با کمک سلول‌­‌های بنیادی ترمیم می‌­شود. قابلیت­‌های کم نظیر سلول‌های بنیادی در ترمیم و احیا ، باعث شده این سلو­‌ل­‌ها ابزار درمانی مناسبی برای محققان و پزشکان باشد.

سلول­‌های بنیادی دو ویژگی منحصر به فرد و متمایز کننده دارند:

سلول‌های تشکیل‌دهنده بافت‌­ها و اندام‌های ما وظایف مشخصی دارند و هر کدام در تعادل و همراهی با سایر ارگان­ها و بافت‌­ها  فعالیت می‌­کنند.

اما معجزه سلول‌های بنیادی از آنجاست که این سلول‌ها یک وظیفه معین نداشته بلکه به عنوان یک سلول اولیه می‌توانند به انواع مختلف سلول‌های عملکردی بدن تبدیل شوند. سلول­های بنیادی می­توانند سلول‌های چربی، سلول­های استخوانی، سلول‌های عصبی ،خونی و…. را بسازند. این ویژگی سلول‌های بنیادی در فرایند ترمیم، احیا و عملکرد صحیح ارگان‌‍ها نقش مهمی ایفا می­کند. (قابلیت تمایز)

ویژگی مهم دیگر این است که سلول­های بنیادی قدرت تکثیر بالایی داشته و می‌تواند به دفعات تقسیم شده و سلول‌هایی شبیه به خودش با قابلیت بنیادی بودن تولید کند. (قابلیت خودنوسازی)

این دو خصوصیت ارزشمند، سلول‌­های بنیادی را به ابزاری تبدیل کرده که پزشکان سال‌هاست از آن برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌کنند. به عنوان مثال در ترمیم بافت‌­های آسیب دیده از جایگزینی سلو‌ل‌­های آسیب‌دیده با سلول­‌های بنیادی استفاده می‌شود که می‌تواند منجر به بهبود عملکرد و احیا بافت مورد نظر شود. در حال حاضر درمان با سلول‌های بنیادی حیطه جذاب و پیشرو از علم پزشکی و درمان بیماری­‌ها به شمار می‌­رود.

در ترمیم بافت‌­های آسیب‌دیده از جایگزینی سلول­‌های آسیب‌دیده با سلول‌­های بنیادی استفاده می‌­شود. سلول­‌های بنیادی می‌­تواند منجر به بهبود عملکرد و احیا بافت مورد نظر شود.

 

سلول‌های بنیادی انواع متفاوتی داشته و به چند گروه تقسیم می‌شوند:

تقسیم بندی سلول­‌های بنیادی بر اساس منشا جمع آوری:

• سلول‌های بنیادی جنینی (ESCs)

سلول‌های بنیادی جنینی در توده سلولی بلاستوسیست قبل ازلانه گزینی یافت می‌شود. از جنینی که در روز ۳ تا ۵ رویانی است. این سلول‌­ها سلول‌های پر توان (Pluripotent Stem Cells) هستند یعنی می‌توانند به همه انواع سلول‌های بدن تبدیل شوند. از آن‌جایی که این سلول‌ها از جنین انسان به دست می‌آید، استفاده از آن با محدودیت‌های اخلاقی رو به روست و عملا در سلول درمانی از این سلول‌ها استفاده نمی‌شود. معمولا تحقیقات روی این گروه از سلول‌های بنیادی مربوط به جنینی‌هایی است که در شرایط ازمایشگاهی لقاح داده شده ( ترکیب اسپرم و تخمک در شرایط آزمایشگاهی انجام می‌شود) اما در رحم کاشته نمی‌شود.

• سلول­‌های بنیادی بالغ

سلول‌های بنیادی بالغ که سلول‌های بنیادی بافتی یا سوماتیکی نیز نامیده می‌شوند، از زمان رشد جنین در سراسر بدن وجود دارند. سلول‌های بنیادی بالغ نسبت به سلول‌های بنیادی جنینی تخصصی‌تر شده‌اند. آن‌ها در این حالت باقی می‌مانند تا زمانی که بدن برای یک هدف خاص به آنها نیاز داشته باشد استفاده شوند. مثلاً به عنوان سلول­‌های پوستی یا ماهیچه‌­ای. این سلول‌ها با تعداد محدود در اکثر بافت‌های بدن وجود دارند.  سلول‌های بنیادی بالغ (  Adult Stem Cells)، سلول‌های نادر و تمایز نیافته‌ای هستند که بین سلول‌های تمایز یافته یا تخصصی در اندام‌های توسعه یافته توزیع شده‌اند.

 

 

سلول‌های بنیادی بالغ به چند دسته تقسیم می‌­شود:

سلول‌های بنیادی خونساز (HSCs)، سلول‌های بنیادی پوست (SSCs)، سلول‌های بنیادی عصبی (NSCs) و سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSCs) .

سلول‌های بنیادی خونساز بیشتر در مغز استخوان (BM) یافت می شود و همه سلول‍‌های خونی بالغ را تشکیل می‌دهد: گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها.

سلول‌های بنیادی پوست مانند سلول‌های بنیادی اپیدرمی و سلول‌های بنیادی فولیکول مو، یکپارچگی پوست را حفظ می کنند.

سلول‌های بنیادی عصبی خود تجدید شونده و در سیستم عصبی مرکزی یافت می‌شود و می‌تواند سلول‌های عصبی، الیگودندروسیت‌ها و آستروسیت‌ها را ایجاد کند.

سلول‌های بنیادی مزانشیمی منشأ مزودرمی و غیر خونساز دارند و در چندین بافت از جمله BM، بافت چربی، خون محیطی و جفت وجود دارد. این دسته از سلول‌ها می‌توانند به استخوان، غضروف، و سلول‌های چربی و همچنین سلول‌هایی با ریشه اکتودرمی یا اندودرمی تمایز پیدا کند.

در اختلالات سیستم ایمنی، سلول‌های بنیادی خون‌ساز و سلول‌های بنیادی مزانشیمی به عنوان عاملی برای کاهش فعالیت بیماری استفاده می‌شود لازم به ذکر است که میزان موفقیت این سلول‌ها بسته به نوع بیماری و حتی بیمار متفاوت است. سلول‌های بنیادی خون‌ساز به دلیل پتانسیل ترمیم کنندگی، مدت‌هاست که جز درمان‌های  استاندارد بدخیمی‌های خونی است. علاوه بر این، از سلول های بنیادی خون سازدر سرطان‌های Solid (جامد) به عنوان پیش‌ساز سلول‌های ایمنی استفاه شده‌است که نتیجه آن کاهش تومور بوده‌است.

 

• سلول­های بنیادی بندناف جنینی

دستیابی به سلول­های بنیادی گرفته شده از بندناف جنینی آسان است. بند ناف جنینی دو منبع غنی از سلول­های بنیادی را دارد. خون بند ناف و بافت پیوندی بند ناف که هر دو دارای سلول‌های بنیادی هستند. خون‌گیری از ورید بند ناف انجام می‌شود. تجربه نشان داده است در زایمان طبیعی، نمونه خون بندناف حجم بیشتر و تعداد سلول بیشتری نسبت به زایمان سزارین دارد. بلافاصله بعد از زایمان، بندناف از نوزاد جدا شده و توسط یک سوزن خون از بندناف و جفت جمع‌آوری و به کیسه‌های خون منتقل می‌شود. سپس خون بند ناف نوزاد منجمد و در بانک نگهداری می‌شود تا چنانچه نوزاد در بزرگسالی مبتلا به بیماری­هایی نظیر سرطان خون شود از این سلول­ها به منظور انجام سلول درمانی استفاده می­شود. از نظر علمی نمونه خون بندناف فریز شده تا ۲۰ سال قابل نگهداری است، ولی آمارهای جهانی بهترین زمان استفاده از نمونه را در پنج سال اول بعد از فریز اعلام می‌کند.

در حال حاضر بیشترین استفاده از سلول‌های خون بندناف در بیماری‌هایی است که منشاء خونی دارند؛ از قبیل لوسمی‌های اطفال و نارسایی‌های خونی غیر بدخیم اطفال.

 

تقسیم بندی سلول‌های بنیادی بر اساس میزان توانایی و عملکرد :

توانایی تمایز سلول‌های بنیادی را می توان با عباراتی مانند همه توان (Totipotent)، پرتوان (Pluripotent) و چند توان (Multipotent) نشان داد.

– سلول­‌های بنیادی همه توان: می‌توانند به هر شکلی از سلول‌ها تمایز پیدا کنند و حتی اندام بسازند. زمانی که تخمک بارور شده شروع به تقسیم شدن می‌کند، سلول‌های بنیادی همه توان را می‌توان یافت.

– سلول‌های بنیادی پرتوان: به تمام سلول‌های ضروری تمایز می‌یابند اما اندام کاملی را تشکیل نمی‌دهند. سلول‌های بنیادی پرتوان عموماً به‌عنوان سلول‌های بنیادی جنینی دیده می‌شوند که می‌توانند در سلول‌های توده‌ای داخلی بلاستوسیست‌ها یافت شوند.

– سلول‌های بنیادی چند توان: می‌تواند به چندین شکل محدود از سلول‌ها تمایز یابد. سلول‌های بنیادی چند توان را می توان به عنوان سلول‌های بنیادی بالغ در اندام های توسعه یافته بدن، جفت یا بند ناف و مغز استخوان یافت. 

 

سلول­‌های بنیادی می‌­تواند از بافت­‌ها و اندام­‌های مختلف بدن گرفته شود.

بدن ما ذخیره قابل توجهی از سلول­‌های بنیادی دارد و می­تواند هر زمان که به این سلول­‌ها  نیاز داشت از آن­ها استفاده کند. در واقع بدن به طور مداوم بافت­‌های خود را تجدید می‌کند. در مورد بعضی از بافت‌­ها از جمله پوست، مغز استخوان (برای تولید انواع سلول­‌های خونی) یا روده سلول‌­های بنیادی مرتبا در تکثیر هستند و بافت فرسوده به طور پیوسته توسط سلول­‌های بنیادی با سلول­‌های جدید تعویض می‌­شود. اما در مورد بعضی دیگر از اندام‌­ها این تکثیر به طور پیوسته انجام نشده و تحت شرایط خاصی اتفاق می‌­افتد. سلول‌­های بنیادی بالغ می­‌توانند به طور نامحدود تقسیم یا خود تجدید شوند. این بدان معنی است که آنها می توانند انواع سلول­های مختلف را از اندام مبدأ تولید کنند یا حتی اندام اصلی را به طور کامل بازسازی کنند. این تقسیم و بازسازی به خوبی در نحوه بهبود زخم‌­های پوستی دیده می­شود. سلول های بنیادی اینکه چگونه اندامی مانند کبد، می‌تواند خود را پس از آسیب ترمیم کند را هم توجیه می­کنند.  سلول­های بنیادی در بافت­های مختلف بدن وجود دارند از جمله :

مغز، مغز استخوان، خون و رگ‌های خونی، ماهیچه‌های اسکلتی، پوست، چربی، کبد.

به نظر می‌رسد در میان سلول‌های بنیادی بالغ، سلول‌های بنیادی چربی برای استفاده در سلول درمانی و مهندسی بافت کاندید مناسبی هستند. در مقایسه با سایر انواع بافت‌های موجود در بدن انسان، سلول‌­های بنیادی بافت چربی به وفور یافت می­شوند. بنابراین می‌توان آنها را در مقادیر زیادی جدا کرد. محققین گزارش کرده‌­اند که در مقادیر مساوی از بافت چربی و  مغز استخوان؛  قابلیت جداسازی سلول‌­های بنیادی از بافت چربی میزان 500 برابر بیشتر از بافت مغز استخوان است.

 

منظور از سلول درمانی چیست؟

در واقع سلول درمانی به انتقال سلول­‌های بنیادی یا مشتقات این سلول­‌ها با اهداف درمانی گفته می‌شود. درمان با سلول‌های بنیادی در سال 1889 توسط چارلز ادوارد براون سکوارد – پیشرو در هورمون درمانی در آن زمان – انجام شد که سعی کرد با استفاده از تزریق عصاره بیضه حیوانات، اثرات پیری را سرکوب کند. اصطلاح مناسب‌تر برای درمان با سلول‌های بنیادی پزشکی بازساختی است. پزشکی بازساختی به مجموعه فعالیت هایی گفته میشود به منظور ترمیم، احیا یا جوان سازی یک بافت مشخص انجام می‌گیرد. ابزار اولیه پزشکی بازساختی همان سلول­های بنیادی هستند. در این حالت به منظور انجام سلول­ درمانی، سلول­‌های بنیادی یا ترکیبات و مشتقات آن برای ترمیم بافت آسیب دیده یا ناکارآمد مورد استفاده قرار می­‌گیرد.

سلول­‌های بنیادی در شرایط آزمایشگاه کشت داده شده و سپس به منظور اهداف درمانی و ترمیمی بافت هدف مورد استفاده قرار می­‌گیرند. انتقال این سلول­‌ها به بافت‌­های آسیب دیده مربوطه همان مفهوم سلول درمانی است. برای سلول درمانی، سلول‌های بنیادی را می‌توان مستقیماً تزریق کرد یا اینکه از ترشحات آن استفاده کرد (ترشحات سلول­‌های بنیادی حاوی مولکول‌های فعال زیستی، هورمون­‌ها و فاکتورهای موثر در رشد و ترمیم است).

درمان با سلو­ل‌­های بنیادی می‌­تواند راه حل بیماری‌های صعب‌العلاجی باشد که تا کنون غیر قابل درمان تلقی می­‌شدند.

 

سلول درمانی راهکار بیماری­های صعب العلاج و سخت

امروزه این امکان وجود دارد که از سلول‌­های بنیادی در درمان بیماری­‌هایی که تا کنون لاعلاج تلقی می‌­شدند استفاده کرد. در حال حاضر مطالعات بالینی متعددی در سراسر دنیا در مراکز تحقیقاتی دانشگاهی و درمانی روی درمان با سلول­های بنیادی انجام می‌­شود. این مطالعات بالینی شامل انواع مختلف بیماری­‌ها از سرطان‌­ها تا بیماری‌های نورولوژیک یا ناباروری و اختلالات عصبی- حرکتی و…. است. در مواردی استفاده از سلول­‌های بنیادی می­‌تواند منجر به بهبود وضعیت بیماری شده و یا در موارد بیماری­‌های صعب‌العلاج  و پیش رونده همچون انواع دیستروفی عضلانی، درمان با سلول‌های بنیادی می‌­تواند سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهد یا علائم آن را تا حدود قابل قبولی کنترل کند.

درمان با سلول­‌‌‌های بنیادی در حال حاضر برای طیف وسیعی از بیماری‌ها و اختلالات انجام می‌­شود. برای تعداد زیادی از این بیماری­‌ها تا کنون درمان مشخص و اثر بخشی ارائه نشده است.

 

سلول درمانی به چه شکل انجام میشود؟

سلول درمانی از دریافت سلول­‌های اهدا کننده شروع می‌­شود. بسته به نوع بیماری و وضعیت بیمار ، پزشک معالج در مورد شیوه سلول درمانی مناسب برای مراجعه کننده تصمیم گیری می­کند.  بعد از دریافت نمونه از بافت حاوی سلول­های بنیادی، این سلول ها در شرایط کاملا استریل جدا سازی میشود. تکثیر سلول های بنیادی به منظور مصارف سلول درمانی در اتاق­های تمیز و با به روز ترین تکنولوژی­های موجود در دنیا انجام می­شود. پس از انجام آزمایشات لازم سلول­های بنیادی تکثیر شده به محل مورد نظر تزریق می­شوند. سلول‌های تزریق شده از زمان انتقال به بافت هدف به اصطلاح لانه گزینی کرده و فرایند ترمیم و احیا بافت مربوطه آغاز می­شود.

سلول درمانی از دو روش آتولوگ و آلوژن صورت می‌گیرد:

به منظور انجام سلول درمانی ، دریافت سلول­‌های بنیادی می‌تواند به دو روش مختلف صورت بگیرد:

• سلول درمانی با سلول­‌های بنیادی اتولوگ : در این روش از سلول درمانی از سلول‌های بنیادی خود فرد استفاده شده این سلول‌ها بعد از جداسازی از بافت مورد نظر ( مثلا خون محیطی ) در شرایط استریل آزمایشگاه کشت و تکثیر داده شده و سلول‌های بنیادی به صورت مستقیم و یا ترشحات و فاکتورهای به دست آمده از سلول­‌های بنیادی به فرد تزریق می­‌شود.
• سلول درمانی با سلول‌­های بنیادی آلوژن : در این روش از سلول درمانی از سلول­‌های بنیادی دهنده سالم استفاده می‌شود. در این حالت ضروری است که سازگاری سلول‌های بنیادی دهنده مورد بررسی قرار گیرد. برای سلول درمانی آلوژن معمولا یکی از اعضای خانواده یا بستگان درجه یک بیمار مناسب ترین کاندید برای اهدای سلول‌های بنیادی است. در این حالت سازگاری سلول­ دهنده با شخص گیرنده از طریق بررسی مارکرهای مشخصی انجام شده و از سلول‌های بنیادی مناسب‌ترین و سازگارترین دهنده برای سلول درمانی استفاده می‌شود.

درمان­های مبتنی بر سلول­های بنیادی در ایران در مقایسه با سایر کشورها به عنوان یک خدمت با کیفیت و در عین حال ارزان در دسترس است.

ایران قطب جذاب درمان با سلول­های بنیادی

خوشبختانه با تحقیقات گسترده­‌ای که  طی سال­های اخیر در مراکز متعدد تحقیقاتی و دانشگاهی در حوزه سلول درمانی انجام شده؛ ایران یکی از کشورهای پیشرو در حوزه درمان با سلول­‌های بنیادی محسوب می­‌شود. از طرف دیگر با توجه به هزینه بسیار بالای درمان­‌های مبتنی بر سلول‌­های بنیادی در سایر کشورها، سلول درمانی در ایران به عنوان یک خدمت با کیفیت و در عین حال بسیار ارزان­تر در مقایسه با سایرکشورها در دسترس است.

درمان با سلول­‌های بنیادی در حال حاضر برای طیف وسیعی از بیماری­‌ها و اختلالات استفاده می­‌شود. برای تعداد زیادی از این بیماری­‌ها تا کنون درمان مشخصی ارائه نشده است. به همین علت درمان با سلول‌­های بنیادی می­تواند یک راهکار امیدبخش و موثر تلقی شود.

درمان با سلول­های بنیادی یک راهکار امیدبخش و موثر برای بسیاری از بیماری هاست.

 

درمان با سلول‌های بنیادی یک روش  شناخته شده و موثر برای انواع سرطان­ها 

در حال حاضر امکان سلول درمانی برای طیف سرطان­های خونی (ALL, AML, MM )  در دسترس بوده و همچنین برای سرطان­‌هایی همچون روده ، آپاندیس ، تخمدان و سینه انجام می‌­شود. در سرطان، سلول‌های بنیادی خون‌ساز به دلیل پتانسیل ترمیم کنندگی، مدت طولانی درمان استاندارد بدخیمی‌های خونی بوده‌اند. به عنوان مثال استفاده از سلول‌های بنیادی خون‌ساز بند نافدر موارد بسیاری از سرطان‌های خونی و  آنها بیشتر به عنوان پیش ساز سلول‌های ایمنی مورد بررسی قرار گرفته‌اند که در نهایت منجر به پسرفت تومور می‌شود. علاوه بر این تاکنون سلول‌های بنیادی مزانشیمی نیز به دلیل خواص ضد توموری در محیط‌های سرطانی مورد استفاده قرار گرفته‌است.

 

 

سلول درمانی در بیماری­‌های نورولوژیک یک راه حل جدید و  اثربخش است. 

در حیطه بیماری‌های نولوژیکی و اختلالات سیستم عصبی  درمان با سلول‌های بنیادی میتواند راه گشا باشد و تاکنون پتانسیل‌های منحصر به فردی را نشان داده است. در حال حاضر، انواع مختلفی از سلول‌ها در مطالعات سلول درمانی استفاده شده است، از جمله سلول های بنیادی جنینی ، پیش‌ساز عصبی (NSPCs)، سلول‌های بنیادی مزانشیمی. سلول‌های بنیادی مزانشیمی انسان در حال حاضر یکی از انواع سلول‌های مورد علاقه در مطالعات سلول درمانی شامل درمان بیماری های عصبی هستند. صدها مطالعه حیوانی اثرات ایمنی و درمانی آنها را برای اختلالات عصبی مختلف ثابت کرده است. علاوه بر این، نشان داده شده است که حتی محیط شرطی (Conditioned Medium) ها یا اگزوزوم‌های مشتق شده از سلول ه

ای بنیادی مزانشیمی علائم سکته مغزی را کاهش می دهد. برخی محققان گزارش کرده اند که سلول­های بنیادی می‌توانند در ناحیه آسیب دیده به سلول‌های عصبی تمایز پیدا کنند. محققان همچنین دریافته‌اند که سلول­های بنیادی مزانشیمی می‌تواند بدون تمایز منجر به بهبود عملکردی قابل توجهی شود. اثرات درمانی سلول میتواند به منبع سلول‌ها یا سن اهداکننده نیز مرتبط باشد. امروزه سلول درمانی در بیماری اسکلروز جانبی آمیوفتریک(ALS) ، انواع دیستروفی‌های عضلانی یا مولتیپل اسکلروزیس (M.S) قابل انجام است. به طور کلی درمان با سلول‌های بنیادی میتواند در اختلالات ناشی ازآسیب به سیستم  اعصاب محیطی و مرکزی همچون سکته مغزی  هم استفاده شود. درمان با سلول های بنیادی میتواند اختلالات حرکتی مرتبط آسیب سلول­های عصبی مغز و نخاع را بهبود ببخشد. سلول­درمانی در حیطه بیماری های نورولوژیکی یا ضایعات مغزی و نخایی  پیشرفت علائم بیماری را کنترل میکند.

کاربرد کم نظیر سلول­‌درمانی در اختلالات ناباروری زنان و مردان

با وجود پیشرفت­های چشم گیر علم پزشکی در حوزه‌ درمان ناباروری،  متاسفانه هم چنان بسیاری از زوج‌ها از داشتن فرزند محروم هستند. این مسئله  در ناباروری­هایی که  ناشی از نقایص ژنتیکی خاص باشند بیشتر مشهود است. مثلا در بیماری­هایی که منجر به کمبود اسپرم یا تخمک می‌شود، روش‌های درمانی متداول در موارد بسیاری بی‌تاثیر هستند. اکثر زوج­هایی که به دنبال درمان ناباروری هستند، مایلند مسائل مربوط به ژنتیک خود را حل کنند، این مسئله در مقایسه با سایر روش‌ها می­تواند کمتر تهاجمی و مقرون به صرفه باشد. در این راستا، سلول‌های بنیادی امید جدیدی برای غلبه بر مسائل مربوط به ناباروری نشان داده‌ اند. سلول‌های بنیادی جنینی انسانی (hESC) از توده سلولی داخلی بلاستوسیست‌ها مشتق شده‌اند. گزارش شده که این گروه از سلول های بنیادی می‌تواند در شرایط آزمایشگاهی به سلول‌های زایای اولیه تمایز پیدا کند و متعاقباً تقسیم شده و گامت­های نر و ماده را ایجاد کنند. از این رو این گروه از سلول های بنیادی به عنوان یک ابزار مهم برای درمان ناباروری مبتنی بر سلول شناخته شده اند.

سلول درمانی برای اختلالات ناباروروی (آزواسپرمی و اختلالات ناباروری زنان ) هم راه حل ارائه میکند.

 

درمان با سلول­های بنیادی در اختلالات ناباروری زنان

سلول­های بنیادی مزانشیمی (MSCs) یک منبع مهم در درمان نابارووری از طریق سلول درمانی هستند. این سلول­ها نقش مهمی در ترمیم آسیب و بهبود عملکرد آندومتر دارند سلولهای بنیادی به تخمدان آسیب دیده می‌روند و در آنجا مستقر شده تا عملکرد تخمدان را از طریق آزادسازی سایتوکاین‌های مختلف بازیابی کنند. این سایتوکاین‌ها باعث ایجاد عروق جدید، جلوگیری از آپوپتوز( مرگ سلولی) و در نتیجه بهبود عملکرد تخمدان می‌شوند.

سلول­های بنیادی مزانشیمی از طریق آزادسازی مولکول­های فعال زیستی (این مولکول ها التهاب و سایر واکنش­های ایمنی را تعدیل می­کنند.)  آندومتر را بازسازی می­کنند. با استفاده از سلول درمانی سلول های پیس ساز بافت فعال شده و منجر به احیای باروری می­شود.

• درمان با سلول‌های بنیادی در سندروم Premature Ovarian Insufficiency (POI) :

یک علت مهم پزشکی و بیولوژیکی ناباروری است. تقریباً ۱٪ از زنان در سنین باروری (کمتر از ۴۰ سال) تحت تأثیر POI هستند، این سندروم می‌تواند بر سلامت جسمی و روانی فرد مبتلا با درجات مختلف تأثیر بگذارد. با این حال، نمایش موفقیت آمیز سلول‌های بنیادی تخمدان چه در مدل‌های حیوانی و چه در مدل‌های انسانی ممکن است انقلابی در درمان ناباروری در بیماران مبتلا به POI ایجاد کند.

• درمان با سلول‌های بنیادی در سندرم آشرمن(AS):

وضعیتی است که در آن در داخل رحم یک نوع زخم چسبنده‌ای ایجاد می شود و با چسبندگی داخل رحمی، محو شدن جزئی یا کامل حفره رحم، ایجاد ناباروری یا سقط مکرر و درد مزمن لگن همراه است. مشاهده شده است که سلول‌های بنیادی مزانشیمی آندومتر مشتق شده از خون قاعدگی می تواند باروری را در آندومتر آسیب دیده بهبود بخشد. مطالعات مختلف گزارش کردند که زنان مبتلا به AS پس از پیوند سلول‌های بنیادی مشتق از خون قاعدگی به قاعدگی منظم و بازسازی اندومتر دست یافتند.

• درمان با سلول‌های بنیادی در سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS ) :

یک اختلال در سنین باروری ناشی از عدم تعادل هورمونی است. بیماران مبتلا به PCOS معمولاً با قاعدگی نامنظم، چاقی، رشد غیر طبیعی مو در بدن و ناباروری مراجعه دست و پنجه نرم می‌کنند. مدل‌های تجربی مختلف نقش امیدوارکننده سلول‌های بنیادی را در کاهش علائم PCOS ثبت کرده‌اند. سلول‌های بنیادی مزانشیمی می‌توانند علائم و عوارض PCOS را با سرکوب التهاب از طریق انتشار سایتوکاین‌های ضد التهابی کاهش دهند.

درمان با سلول های بنیادی در ناباروری مردان:

• درمان با سلول‌های بنیادی در آزواسپرمی:

 

آزواسپرمی با فقدان اسپرم بالغ از نظر مورفولوژیکی طبیعی و عملکردی در انزال همراه است و تقریباً ۱۵ درصد از ناباروری مردان را شامل می‌شود. سلول‌های بنیادی اسپرماتوگونیال (SSCs) که دارای خواص خود تجدید شوندگی هستند، می‌توانند در نهایت به اسپرم بالغ تبدیل شوند . بنابراین سلول درمانی میتواند نقش مهمی برای حل این علت شایع ناباروری مردانه ایفا کنند.

درمان با سلول‌­های بنیادی و بهبود دردهای مزمن

دردهای مزمن معمولا راه حل مناسب و مشخصی ندارند. اگر خود یا اعضای خانواده­تان درگیر دردهای مضمن هستید احتمالا بارها و بارها محصولات متعددی را تجربه کرده باشید که نتیجه بخش نبوده­اند.

در طی سال­های اخیر پیوند سلول­های بنیادی به منظور درمان و کنترل درد یک رویکرد جایگزین و امیدوارکننده است. در این حالت سلول درمانی به منظور درمان استئوآرتریت شدید، درد نوروپاتیک و درد اسکلتی عضلانی غیرقابل درمان (که به سایر روش­ها پاسخ نمیدهد) استفاده می­شود. همچنین درمان با سلول­های بنیادی به عنوان یک گزینه درمانی بالقوه برای ترمیم غضروف مفصلی در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو، درد نوروپاتیک و بیماری دیسک بین مهره­ ای استفاده می­شود.

• درمان با سلول‌های بنیادی درآرتریت استخوان و التهاب غضروفی:

که سطح مفصل را میپوشاند، علت اصلی درد در آرتروز است. غضروف سطح مفصلی اصطکاک حرکت مفصل را کاهش می دهد و به عنوان یک بالشتک در برابر بارگذاری وزن عمل می کند. در حال حاضر درمان با سلولهای بنیادی برای دردهای مزمن شانه، بازو و زانو نتایج امیدوارکننده ای ارائه کرده و قابل انجام است. به عنوان مثال تزریق داخل مفصلی MSCهای فرد باعث افزایش حجم غضروف زانو و بهبود درد می‌گردد. بسیاری از بررسی‌ها گزارش کرده‌اند که درمان آرتروز زانو با تزریق داخل مفصلی سلول‌های بنیادی نتایج مطلوبی را نشان می‌دهد. در واقع درمان با سلول‌های بنیادی می‌تواند درد زانو را کاهش دهد و عملکرد فیزیکی و کیفیت غضروف را بهبود بخشد.

• درمان با سلول‌های بنیادی در کمردرد دیسکوژنیک:

کمردرد مزمن ۶۸ درصد از بزرگسالان بالای ۶۰ سال را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد. درمان با سلول‌های بنیادی نتایج مفیدی را به عنوان جایگزینی برای رژیم های مرسوم در مدیریت بیماری دیسک دژنراتیو (degenerative disc disease)(DDD) نشان داده است. هدف از درمان با سلول‌های بنیادی بازگرداندن سلولی بودن دیسک و به حداقل رساندن پاسخ التهابی است.

• درمان با سلول‌های بنیادی در بیماری‌های اسکلتی عضلانی:

سلول‌های بنیادی مزانشیمی می‌تواند به سرعت غضروف آسیب دیده را تقسیم و ترمیم کنند و آنها را برای درمان شرایطی مانند آسیب تاندون، رباط و غضروف مناسب کند. برای انجام سلول درمانی بیماری‌های اسکلتی عضلانی معمولا از سلول‌های بنیادی مغز استخوان استفاده می‌شود.

یک خبر خوب در رابطه با سلول درمانی:

درمان با سلول­های بنیادی خدمت جدیدی است که کلینیک ساواژنوم با همکاری مراکز سلول‌درمانی به شما پیشنهاد می‌دهد.  شما می­توانید بعد از انجام مشاوره از امکان انجام سلول درمانی برای بیماری خود مطلع شوید. در حال حاضر سلول درمانی برای طیف وسیعی از بیماری­های ناباروری؛ اختلالات سیستم عصبی یا دردهای مزمن و مشکلات پوست و مو قابل انجام است. برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام مشاوره سلول درمانی با ما در تماس باشید.